Dit kennisplatform is samengesteld voor en met gemeenten, op weg naar een duurzaam waardevolle leefomgeving. De wijze van integreren van duurzaamheidsbeleid in ruimtelijk kwaliteitsbeleid en erfgoedbeleid én andersom is een belangrijke en actuele vraag bij gemeenten. We willen immers verduurzamen met ruimtelijke kwaliteit én het erfgoed ook voor volgende generaties behouden. Gemeenten spelen hierbij een centrale rol.
Hoe vertaal je de gemeentelijke duurzaamheidsambities in het erfgoedbeleid en het ruimtelijk kwaliteitsbeleid (o.a. welstandsbeleid); hoe breng je dat in de praktijk en hoe zorg je dat de ambities en regelingen goed worden uitgevoerd binnen de gemeentelijke organisatie?
Want duurzaamheid mét kwaliteit is mogelijk als je goed beleid ontwikkelt, daar naar handelt en maatwerk kan bieden. Om ruimte te bieden aan de verduurzamingsopgave zonder afbreuk te doen aan de ruimtelijke kwaliteit en monumentale waarden zijn de volgende zeven richtlijnen nuttig.
1. Beleid (visievorming en doelregels): Zoek naar een goede balans tussen doelen op het gebied van ruimtelijke kwaliteit, welstand, monumentenzorg/erfgoedzorg en verduurzaming.
2. Intersectoraal delen van informatie/kennis: Werk zo veel mogelijk integraal en leer van elkaar.
3. Procedures inbedden in beleid: Van reparatie achteraf naar inspiratie vooraf door mogelijkheden te bieden om vooraf het gesprek te kunnen voeren over ruimtelijke kwaliteit en verduurzamen.
4. Maatwerk mogelijk maken: Biedt duidelijkheid over de regels en procedures met voldoende ruimte voor nuancering en interpretatie.
5. Gebiedsoverstijgende (regionale) kennisdeling en beleidsvorming: Kijk hoe buurgemeenten met verduurzaming omgaan en stem met elkaar af.
6. Voorlichting en communicatie extern: Maak gebruik van de kracht van goede voorbeelden en communiceer met de inwoners van de gemeente over wat er mogelijk en (financieel) beschikbaar is.
7. Stimuleringsbeleid: Wees als gemeente een voorbeeld voor bewoners en ondernemers. Kijk wat de mogelijkheden zijn voor leningen of subsidies en goede begeleiding.
Deze Toolbox voor Duurzaamheid en Ruimtelijke Kwaliteit is een samenwerking van de volgende organisaties:
“Als zelfs een eeuwenoud grachtenpand duurzaam kan, dan kan het toch overal!”. Met deze woorden richtten Wubbo Ockels en Suze Gehem De Groene Grachten in 2012 op. Inmiddels zetten zij zich overal in het land in om historische gebouwen te verduurzamen. De Groene Grachten helpt eigenaren met onafhankelijk advies op maat en begeleiding bij de uitvoering. De opgedane specialistische kennis delen ze onder andere op het gratis online platform De Groene Menukaart.
degroenegrachten.nl | 020 210 14 46 | info@degroenegrachten.nl
Duurzaam Bouwloket is een onafhankelijk energieloket waar bewoners terecht kunnen voor informatie en ondersteuning naar een aardgasloze en energieneutrale woning. Met de komst van het energieakkoord is elke gemeente in Nederland verplicht om vanaf 1 januari 2016 een energieloket beschikbaar te stellen voor haar inwoners. Inmiddels maken al ruim 100 gemeenten gebruik van Duurzaam Bouwloket.
duurzaambouwloket.nl - 072 743 39 56 | info@duurzaambouwloket.nl
De Gemeente Waterland is betrokken bij deze aanpak vanuit de VNG innovatieve aanpakken.
waterland.nl | 0299) 658 585 | gemeente@waterland.nl
MOOI Noord-Holland is een onafhankelijke en niet-commerciële adviesorganisatie op het gebied van landschap, stedenbouw, architectuur en cultuurhistorie in Noord-Holland. Deskundig adviseur, creatief meedenker, procesbegeleider en grossier in ruimtelijke kennis. In 2016 vierden ze hun 100-jarig bestaan. Met deze rijke erfenis gaan ze vooruit, samen met alle betrokkenen in Noord-Holland.
mooinoord-holland.nl | 072 520 44 59 | info@mooinoord-holland.nl
Deze toolbox is tot stand gekomen dankzij financiering van de Provincie Noord-Holland en het programma Innovatieve Aanpakken (VNG, Bouwend Nederland en Stroomversnelling).
vng.nl | noord-holland.nl
Deze 'Toolbox Duurzaamheid & Ruimtelijke Kwaliteit' is ontstaan vanuit de VNG Innovatieve Aanpakken. Gemeente Waterland, Duurzaam Bouwloket, Bureau MVO en De Groene Grachten hebben tussen 2015 en 2019 samengewerkt in een aanpak voor verduurzaming voor monumenteneigenaren. MOOI Noord-Holland is in het kader van deze aanpak betrokken voor de inventarisatie van de beleidsinstrumenten verduurzaming van historisch gebouwde omgeving. In 2019 is besloten om als partners hier een vervolg aan te geven en de beleidsinstrumenten online te ontsluiten op dit platform.